Zero Waste to idea, która rozprzestrzenia się z każdym dniem. Wraz ze wzrostem świadomości wśród ludzi, coraz więcej osób zaczyna szukać ekologicznych rozwiązań i z nich korzystać. Bardzo nas to cieszy, ponieważ jest to realna szansa na poprawę stanu naszej planety. Czeka nas jednak jeszcze długa droga, aby nasze przyjazne dla środowiska nawyki znacząco przyczyniły się do zmniejszenia produkcji zbędnych odpadów. Warto jednak ciągle poszerzać swoją ekologiczną świadomość i przyjrzeć się bliżej, czym jest ta idea. Dlatego mamy nadzieję, że nasze małe vademecum Zero Waste, rzuci Wam nieco światła na ten temat.
Co to jest Zero Waste?
W skrócie można nazwać to stylem życia, ideologią, zbiorem nawyków, poglądów na temat środowiska i życia w nim. Głównie skupia się na zredukowaniu ilości wytwarzanych odpadów oraz ponownym użyciu bądź przetworzeniu tych już wytworzonych. Zero Waste po Polsku tu dosłownie „brak śmieci”. Definicje tą można podsumować w 5 słowach, zaczynających się na literę R (refuse, reduce, reuse, recycle, rot; często jest też nazywana jako zasada 5R).
Refuse (odmawiaj)
Pierwsza zasada życia Zero Waste mówi nam, aby odmawiać rzeczy które mają niekorzystny wpływ na nasze środowisko. Chodzi tutaj przede wszystkim o produkty, których ponowne użycie bądź przetworzenie jest problematyczne. Warto ograniczyć także zużycie rzeczy, których możemy zaobserwować dużą nadprodukcję w naszym środowisku. Dobrym tego przykładem jest ograniczenie używania jednorazowych słomek, opakowań, plastikowych talerzyków, broszur reklamowych czy foliówek w marketach. Im więcej osób będzie odmawiało, tym większe będzie to miało przełożenie na realne zmniejszenie produkcji. Prawo popytu i podaży jest tutaj niewątpliwym argumentem. Jeżeli jednak rzeczywiście potrzebujemy jakichś produktów, postawmy na rozwiązania wielorazowe „No Waste”.
Reduce (ograniczaj)
Wprowadzanie minimalistycznych rozwiązań do naszego życia, również będzie miało pozytywny wpływ na naszą planetę. Wystarczy spojrzeć na najbardziej zagraconą półkę w naszym pokoju czy szafę z ubraniami, aby zobaczyć jak wiele niepotrzebnych przedmiotów mamy. Konsumpcjonizm znacząco napędza produkcję, co przekłada się na eksploatację surowców naturalnych oraz generowanie ogromnej ilości odpadów, które nie nadają się do ponownego przetworzenia. Zamiast kupić kolejną rzecz która nie będzie nam potrzebna bądź użyjemy jej tylko raz, zastanówmy się czy na pewno jest nam to potrzebne. Zasada ta dotyczy też ograniczenia ilości zużywanej wody, gazu, prądu czy jedzenia. Myjąc ręce, zakręcajmy wodę podczas ich mydlenia. Nie stawiajmy garnków na palniki większe niż ich średnica (ucieka nam wtedy bokami duża ilość temperatury). Gaśmy światło, kiedy nie przebywamy w pomieszczeniu. Nie kupujmy więcej jedzenia, niż jesteśmy w stanie go zjeść. Natomiast papier w erze cyfrowej jest bardzo łatwy do zastąpienia.
Reuse (używaj ponownie)
Nie wszystko czego chcemy używać, musi być szkodliwe. Wystarczy, że zastąpimy jednorazowe rozwiązania na rzeczy wielorazowych, ekologicznych). Jeśli jesteśmy fanami picia napojów przez słomki, możemy zaopatrzyć się w ekologiczne słomki do picia (np. szklane bądź metalowe). Dbając o swoją higienę, możemy sięgnąć po kosmetyki Zero Waste (zapakowane bez użycia plastiku, często są to buteleczki, które uzupełniamy samodzielnie). Dla tych, co lubią mieć butelkę wody zawsze ze sobą, polecamy zaopatrzyć się w butelkę wielokrotnego użytku. Jest jeszcze wiele innych produktów, które mogą być dla nas przydatne, a przy tym nie szkodzić środowisku. Warto sięgnąć także po jakieś książki zero waste, poruszające ten temat. Na pewno znajdziemy w nich wiele cennych inspiracji. Dodatkowo poniżej podajemy przykłady produktów zerowaste.
- Wielorazowe maszynki do golenia na żyletki
- Woskowijki do przechowywania żywności
- Woreczki na zakupy Zero Waste
- Woreczki z firanki na warzywa i owoce
- Kubeczek menstruacyjny
- Launch Boxy
Recycle (segreguj / przetwarzaj)
Zadbaj o to, aby wszystko co przestało Ci być potrzebne bądź się zepsuło, trafiło do odpowiedniego miejsca. Odpowiednia segregacja śmieci pozwoli na ponowne przetworzenie surowców, odciążając przy tym nasz ekosystem. Recykling plastiku jest obecnie czymś, na czym powinniśmy się mocno skupić, z uwagi na jego ilość. Zastanów się także – czy zamiast coś wyrzucić, możesz dać temu drugie życie? Np. ze zniszczonej bluzki możesz zrobić ściereczki kuchenne albo uszyć torbę na warzywa. Dziurawy garnek, zamiast wylądować na śmietniku, może posłużyć jako doniczka w ogrodzie. Przykładów takich jest bardzo dużo. Dlatego warto co jakiś czas zaglądać na jakiś blog zero waste, w poszukiwaniu inspiracji na upcykling.
Rot (kompostuj)
Chyba każdy z nas produkuje dużą liczbę odpadów, które można przetwarzać, otrzymując z nich naturalny nawóz. A kuchnia z pewnością jest ich największym źródłem. Także w łazience używając np. z drewnianych szczoteczek do zębów czy naturalnych gąbek, można poddać je naturalnemu procesowi rozkładu. Jest to prawdopodobnie najbardziej ekologiczny sposób na pozbycie się organicznych rzeczy. Z tego powodu mając do dyspozycji ogródek, warto wybudować sobie kompostownik. Nawet jeśli mieszkasz w bloku, są do tego przeznaczone specjalne metalowe pojemniki, które można zakupić. Pełnią one funkcję kompostownika, a dodatkowo zatrzymują w sobie nieprzyjemne zapachy rozkładającej się żywności. Kuchnia zero waste to coś, co na pewno warto rozważyć.
Popularyzacja Zero Waste
Zero Waste to pojęcie, którego użył pierwszy raz dr. Paul Paulmer, w 70-tych latach. Otworzył on swoją firmę Zero Waste Systems Inc., z siedzibą w Kalifornii. Z jego inicjatywy został również otworzony Instytut Zero Waste, który głosił ideę „zero odpadów”. Jego celem było przekonanie producentów do produkowania opakowań do swoich produktów tak, aby można je było używać wielorazowo bądź w łatwy sposób przetwarzać. Największy rozgłos ruch ten zyskał w latach 1998 – 2002. Obecnie nawet w Polsce możemy pochwalić się organizacją, jaką jest Polskie Stowarzyszenie Zero Waste. Jest to silny sygnał, że ruch ten mocno wewnątrz granic naszego kraju. W większych miastach coraz częściej możemy się spotkać z tym, że są organizowane specjalne targi Zero Waste.
Produkcja plastiku na przestrzeni lat
Postaramy Wam się jeszcze rzucić nieco światła na to, ile plastiku na świecie produkujemy na przestrzeni lat. Wykres ten pokazuje ilość produkowanego plastiku od 1950 roku. Możemy także na nim zaobserwować, jak jego ilość będzie wyglądać w 2050 roku, jeżeli tendencja wzrostowa produkcji zostanie zachowana. Wtedy też ilość plastiku pływającego w naszych wodach, może przekroczyć ilość pływających tam ryb. Niebieska linia to plastik, który zostaje poddany procesowi recyklingu. Zielona linia to ilość plastikowych odpadów, które zostały spalone. Czerwona to śmieci, które leżą na wysypiskach, są wyrzucone do lasów, plastik w oceanie i morzu. W skrócie nic z nimi nie jest robione. Czarna natomiast to łączna ilość produkcji plastiku. Jedna jednostka z prawej strony wykresu oznacza jeden miliard ton.
Życie Zero Waste
Te 5 zasad powinno każdemu nieco rozjaśnić, czym jest i na czym polega magiczna filozofia Zero Waste. Jeśli chcemy praktykować styl życia Zero Waste, warto znaleźć sobie w pobliżu miejsca zamieszkania bądź online sklep zero waste. Najlepiej sprzedający produkty spożywcze na wagę oraz akcesoria wielokrotnego użytku. Czytanie książek zero waste oraz blogów, z pewnością też dostarczy nam wielu cennych informacji na temat ekologicznych rozwiązań. Gorąco zachęcamy do tego, aby zacząć wprowadzać choćby małe zmiany do naszego życia. Każda decyzja którą podejmiemy dzisiaj, będzie miała przełożenie na naszą przyszłość.